អត្ថន័យ និងក្បូនខ្នាតនៃពិធីឡើងផ្ទះរបស់ខ្មែរ

ជាទំនៀមទំលាប់របស់ប្រជាជនខ្មែរនៅពេលឡើងផ្ទះគឺតែងតែរកមើលវេលាដែលល្អដូចច្នេះហើយប្រជាជនខ្មែរតែងតែទៅរកអាចារ្យដើម្បីមើល​ថ្ងៃខែណាដែលល្អទើបប្រារព្ធពិធីនេះឡើង។​​ ហើយអាចារ្យដែលជាអ្នករៀបចំកម្មវិធីតែងតែ​ជ្រើសរើលស្រ្តីដែលមានលក្ខណៈពិសេសដែលមិនបាក់មែករហែកធាងជាតំណាងនៅក្នុងកម្មវិធីនោះ។

អាចារ្យតែងប្រសិទ្ធនាមថា៖ នាងស្រី នាងរតន៍ នាងសួស្តី នាងកែវ នាងនាគ នាងជ័យ រួចមកឲ្យនាងទាំងនោះ​កាន់វត្ថុមួយចំនួនហែរឡើងផ្ទះ៖

  • នាងស្រីកាន់ក្អម ឬផ្តិលទឹក
  • នាងរតន៍កាន់ហិបស្លា
  • នាងសួស្តីកាន់សំពត់អាវ
  • នាងនាគកាន់កន្ទេល ខ្នើយ
  • នាងកែវកាន់មាស់ប្រាក់កែវកង
  • នាងជ័យកាន់គ្រឿងភ្លុកកុយ
  • អ្នកក្រៅពីនោះកាន់គ្រឿងប្រដាប់ផ្សេងៗ ដើរដង្ហែរម្ចាស់ផ្ទះ៣ជុំ(ម្ចាស់ផ្ទះត្រូវមានគេបាំងឆត្រ័ឲ្យ
  • មនុស្សចាស់ទុំពីនាក់ត្រូវនៅលើផ្ទះជាមុនតំណាងអោយទេវតាប្រចាំថ្ងៃ ពេលដង្ហែបាន​៣ជុំ ហើយអ្នកដែលនៅលើផ្ទះ ស្រែកថា អ្នកណា? មកពីណា? ច្រើនម្លេះ?
  • អ្នកនៅដីមានអាចារ្យជាដើមឆ្លើយថា យើងមកពីឆ្ងាយយកគ្រឿងឧបភោគបរិភោគកែវកងជាដើមមករកទីលំនៅ ដោយលឺថានៅទីនេះមានផ្ទះមួយសាងថ្មីនៅទំនេរ ព្រោះយើងខ្ញុំជឿជាក់ថាជាលំនៅផ្តល់សេចក្តីសុខក្សេមក្សាន្ត
  • រួចមកអ្នកនៅលើផ្ទះឆ្លើយថាផ្ទះនេះជារបស់(រៀបរាប់ឈ្មោះប្រពន្ធប្តី កូនចៅទាំងអស់)នៃម្ចាស់ផ្ទះនោះ ហើយពិតជាបានសេចក្តីសុខចំម្រើនទ្រព្យសម្បត្តិបរិបូរណ៍គ្រប់ប្រការ។

ប្រភព៖ លំអានទំនៀមខ្មែរបុរាណ